Protezy zębowe – co warto wiedzieć
Nawet jeśli dbamy o nasze zęby, regularnie je kontrolujemy to niestety przychodzi taki moment, gdy musimy je zastąpić protezą. Protetyka stomatologiczna wychodzi naprzeciw potrzebom pacjentów, którym zależy na zachowaniu obecnego standardu życia. Współczesne protezy są niezwykle wygodne, dobrze się prezentują i spełniają podstawowe zadania, które przy braku zębów są trudne do zrealizowania (rozdrabnianie pokarmu, odpowiednia artykulacja). Możemy mieć wątpliwości, jaką protezę wybrać? Czy będzie lepsza proteza stała czy proteza ruchoma? Czym się różnią – o tym można przeczytać w poniższym materiale przygotowanym dla pacjentów przez protetyka Olsztyn.
Decyzja o wyborze konkretnej protezy będzie podyktowana dwiema przesłankami: ilością własnych zębów oraz budżetem, jakim dysponujemy. Niektóre osoby sądzą, iż brak jednego czy kilku zębów (np. tych niewidocznych na pierwszy rzut oka) nie będzie miał dla nas wielkiego znaczenia, jakże jest to mylna opinia, bo w momencie braku w uzębieniu mogą wystąpić różne zaburzenia: przemieszczanie się zębów sąsiadujących z luką czy wysuwanie się przeciwstawnych zębów. Może także dojść do przeciążenia i rozchwiania poszczególnych zębów, rozwoju chorób przyzębia, a nawet pogorszenia ogólnego stanu zdrowia: możemy cierpieć na dolegliwości trawienne, bóle głowy, itp.
Rodzaje protez
Protezy częściowe
Protezy mogą być częściowe lub całkowite. Dzielimy je także ze względu na materiał, z którego zostały wykonane. Protezy częściowe zazwyczaj bywają typu osiadającego, tzn. oparte są wyłącznie na błonie śluzowej wyrostka zębodołowego.
Protezy całkowite
Stosuje się je u osób całkowicie pozbawionych zębów u góry lub na dole. Proteza całkowita zostanie tak stabilnie umocowana, by nie doszło do jej poruszenia lub podniesienia w wyniku napinania mięśni mimicznych twarzy, mięśni żucia oraz ruchów błony śluzowej.
Protezy akrylowe – tanie i proste
Najprostszym rodzajem protezy jest proteza akrylowa. Protezy akrylowe mogą być zarówno częściowe, jak również całkowite. Podstawową zaletą takiej protezy jest niska cena – jest ona refundowana z NFZ (raz na 5 lat). Pacjenci zazwyczaj mają problemy z przyzwyczajeniem się do noszenia protezy, utrudnia im ona bowiem mówienie, czy też jedzenie. Dyskomfort może utrzymywać się nawet przez kilka tygodni. Noszenie protezy akrylowej może powodować zanik wyrostka zębodołowego (dziąsła). Po wieloletnim użytkowaniu takiej protezy – proteza ta osiada na podłożu, czyli na dziąśle i powoduje ucisk na kość co w rezultacie przyczynia się do powolnego zaniku kości. Protezy akrylowe są bardziej podatne na przemieszczenia (zwłaszcza te dolne) i bywa, iż bez utrzymujących je implantów nie da się ich użytkować. Ponadto pacjenci noszący górną protezę akrylową narzekają na zaburzenia czucia smaku, bo przykrywa ona podniebienie, gdzie znajdują się kubki smakowe. Należy również uważać, bo niektóre składniki akrylu mogą uczulać.
Protezy szkieletowe
Jeśli brakuje nam tylko kilku zębów stomatolog może zaproponować protezę szkieletową, która służy do uzupełniana częściowych braków zębowych. Konstrukcja tej protezy jest wykonana z metalu, dzięki czemu jest ona wyjątkowo solidna i trwała. Co ważne, taka proteza ma ograniczony zasięg, a zatem jej użytkowanie jest mniej wyczuwalne – pacjent może łatwiej się do niej przyzwyczaić, ponadto protezy szkieletowe nie wypadają podczas jedzenia i nie niszczą dziąseł. Zaletą noszenia protezy szkieletowej są specjalne klamry, które powodują bardziej naturalne przenoszenie sił żucia, chroniąc kość przed zanikiem. Proteza ta pomimo wielu zalet nie zawsze spełnia oczekiwania, zwłaszcza kobiet, ze względu na widoczne elementy metalowe. Ale i to się może zmienić, gdyż współczesna protetyka stomatologiczna proponuje zastąpieniem klamer metalowych klamrami np. wykonanymi z acetalu w kolorze zęba, co bardzo poprawia estetykę tego typu uzupełnienia. Istnieje także możliwość wykonania takiej protezy zupełnie bez klamer. Protezy szkieletowe są droższe niż te akrylowe, gdyż lekarz stomatolog musi założyć korony protetyczne na niektóre własne zęby (jedna część zamka znajduje się w protezie, druga w koronie).
Protezy akronowe
Nowością w protetyce są protezy akronowe, które możemy uznać za następcę protez nylonowych i acetalowych. Akron łączy w sobie takie zalety jak elastyczność, wytrzymałość, funkcjonalność oraz estetykę. Protezy akronowe sprawdzą się zarówno w przypadku braku tylko jednego zęba, jak również gdy pacjent jest całkowicie bezzębny.
Osoby bezzębne, które zdecydowały się na całkowitą protezę z akronu mogą nie odczuwać różnicy w stosowaniu akronu i akrylu. Wynika to z dużej powierzchni płyt, a co za tym idzie mniejszej elastyczności. Protetycy twierdzą, iż najlepsze efekty i maksymalne wykorzystanie możliwości materiału można zaobserwować u osób posiadających minimum trzech zębów własnych na których osadza się protezę. Zaletą protez z akronu jest fakt, iż płyta protezy elastycznej wykonanej z akronu może być znacznie cieńsza, a jej zasięg ograniczony w stosunku do klasycznych protez akrylowych, dzięki czemu pacjent jeszcze szybciej przyzwyczaja się do niej. Ponadto, nie powoduje ona podrażnień, odleżyn, odparzeń itp. czy alergii. Materiał ten również nie odkształca się nawet podczas spożywania bardzo gorących potraw czy napojów.
Proteza natychmiastowa
W niektórych przypadkach, tuż po usunięciu zęba, stosuje się protezy natychmiastowe. Jak nazwa wskazuje, wszystkie czynności związane z wykonaniem protezy są przeprowadzane przed usunięciem zębów/ zęba.
Na protezę natychmiastową decydują się zazwyczaj osoby, u których miała miejsce ekstrakcja zębów przednich. Z różnych względów (np. wykonywana praca, powody estetyczne) pacjenci nie chcą funkcjonować bez nich, stąd konieczność noszenia takiej protezy.
Protezy natychmiastowe wykonywane najczęściej z akrylu, co oznacza, iż jest to różowa płyta imitująca dziąsła i zęby w kolorze wybranym przez pacjenta. Proteza natychmiastowa oprócz walorów estetycznych ma inne zalety. Przede wszystkim zabezpiecza ranę poekstrakcyjną – pełni rolę opatrunku na ranę, co przyśpiesza jej gojenie się, jak również chroni przed krwawieniem i wnikaniem do rany resztek jedzenia. Używanie protezy pozwala na swobodne mówienie, jedzenie i picie (oczywiście nic twardego i gorącego). Pacjenci szybko przyzwyczajają się do tego typu protez.
Wkłady inlay/onlay
Protetyka stomatologiczna to nie tylko różnego typu protezy, ale też nowoczesne wypełnienia ubytków.
Alternatywą dla zwykłych plomb są tzw. wkłady koronowe inlay/onlay. Stosuje się je w przypadku dużych ubytków. Za ich sprawą protetyk może dokładnie zrekonstruować kształt anatomiczny (guzki, bruzdy punktów stycznych między zębami). Do ich wykonania potrzebne są wyciski, które pobiera się wcześniej. Wkłady koronowe przygotowuje się z porcelany ze względu na jej uniwersalne właściwości, ale można je również wykonywać ze stopów złota, materiałów kompozytowych lub jako kompozycje złożone np. złoto i ceramika.
Inlay i onlay mają wiele zalet. Są trwałe, estetyczne i odporne na ścieranie, nie odbarwiają się. Odbudowany w ten sposób ząb prawie nie różni się wyglądem od naturalnych i co ważne – nadal może spełniać swoje funkcje szczególnie, dzięki precyzyjnej odbudowie kształtu anatomicznego. Wadą może być wyższa cena niż w przypadku tradycyjnego wypełnienia.
Wkłady koronowo-korzeniowe
Innym uzupełnieniem protetycznym są wkłady koronowo-korzeniowe. Protetyk umieszcza sztyft (najczęściej ze stali) w korzeniu zęba, na który zostanie założona korona protetyczna.
Wkład ten składa się z: części korzeniowej – umieszczanej w kanale korzenia oraz części koronowej – wystającej ponad powierzchnię korzenia, na której będzie osadzona korona.
Sztyft wykonywany jest ze stopów stali, złota, włókna szklanego, bądź tlenku cyrkonu.
Metoda ta jest często jedynym wyjściem pozwalającym na odbudowę bardzo zniszczonej, bądź złamanej korony zęba. Stan korzenia nie zawsze jednak na to pozwala, dlatego lekarz za każdym razem wykonuje zdjęcie rentgenowskie i na jego podstawie kwalifikuje korzeń do odbudowy protetycznej. Istotne by korzeń miał odpowiednią długość oraz był prawidłowo przeleczony kanałowo, bądź nadawał się do takiego leczenia.
Zacementowany wkład będzie pełnił funkcję filaru, podstawy do umieszczenia korony protetycznej, bądź mostu.
Kogo obejmuje leczenie protetyczne?
Wbrew pozorom leczenie protetyczne nie dotyczy tylko osób starszych, które do prawidłowego funkcjonowania potrzebują protez zębowych. Protetyka Olsztyn pomaga także pacjentom, którzy posiadają wszystkie zęby, ale wygląd ich zgryzu pozostawia wiele do życzenia. Mówimy tutaj o dzieciach i młodzieży. Pamiętajmy, że im wcześniej zostanie podjęte leczenie poprzez np. noszenie aparatu stałego lub ruchomego tym lepiej dla dziecka.
Leczenie protetyczne w protetyka Olsztyn zaleca się także w przypadku uzupełniania zarówno utraconych tkanek zęba, jak i pojedynczych oraz mnogich braków zębowych. Przypominamy, iż utrata nawet jednego zęba, pomijając względy estetyczne, nie jest obojętna dla całego układu żucia. Protetyka Olsztyn wykonuje uzupełnienia braków zębowych lub korektę niedoskonałości w kształcie istniejących zębów koronami i mostami porcelanowymi, licówki, różnego typu protezy Olsztyn zębowe.
Jak dbać o swoją protezę zębową?
Osoby noszące protezę zębową muszą pamiętać o odpowiedniej higienie jamy ustnej, gdyż tak jak w przypadku naszych własnych zębów właściwa pielęgnacja pozwoli nam się cieszyć pięknym uśmiechem na co dzień.
Pielęgnacja protezy
Posiadanie protezy zębowej nie zwalnia nas z jej codziennego szczotkowania. Jest to o tyle istotne, gdyż regularne czyszczenie zapobiega powstawaniu nalotu, osadów. W tym celu najlepiej zaopatrzyć się w specjalną szczoteczkę, która ma dwie główki. Gdy nie posiadamy takiej możemy zdecydować się na szczoteczki do zębów o twardym włosiu lub szczoteczkę do rąk. Należy starannie szczotkować wszystkie powierzchnie protezy. Protetycy zalecają używanie past i proszków wyłącznie przeznaczonych do tego celu. Nie zapominajmy by po szczotkowaniu jeszcze raz wypłukać protezę i dopiero włożyć ją do ust.
Podczas wizyty w perfumerii, aptece czy też w innym sklepie z kosmetykami i produktami służącymi do higieny osobistej można natknąć się na specjalne tabletki czyszczące do protez zębowych. Ich zadaniem jest ochrona protezy przed powstawaniem przebarwień, mają właściwości czyszczące oraz chronią przed zarysowaniami. Pamiętajmy, iż odpowiednia higiena protez zębowych zapobiegnie rozwojowi chorób dziąseł oraz zredukuje nieświeży oddech.
Czyszczenie protezy to tylko część obowiązków, gdyż koniecznie należy dbać także o dziąsła, podniebienie i język. Szczoteczka o miękkim włosiu doskonale nadaje się do czyszczenia tych części jamy ustnej.
W jaki sposób należy przechowywać sztuczną szczękę?
Wielu seniorów na noc protezę zostawia w kubku, szklance z wodą. Metoda ta nie jest pochwalana przez dentystów, gdyż w wilgotnym środowisku szybciej rozwijają się bakterie. Gdzie zatem trzymać protezę zębową? Otóż należy ją umieścić w specjalnym, szczelnym pojemniku – kupimy go aptece. Gdy będziemy chcieli sztuczną szczękę ponownie założyć, np. rano, należy zanurzyć ją w wodzie, co zniweluje wrażenie „za ciasnej protezy”. Stanowczo odradzamy mycie w gorącej wodzie, gdyż sprzyja to deformacji materiału. Protez szkieletowych (na metalowych mocowaniach) nie trzeba zdejmować na noc.
Kleje i kremy do protez
Właściciele protez zazwyczaj mają obawy, iż podczas spożywania posiłku np. w miejscu publicznym, w restauracji czy podczas głośnego śmiania się ich „trzecie zęby” mogą wypaść. Aby zapobiec takiemu krępującemu incydentowi warto zaopatrzyć się w specjalny krem lub klej, który zapobiegnie jej przemieszczaniu się. Na rynku jest wiele produktów znanych marek, uszczelniających protezę, łagodzących objawy związane z ocieraniem się protezy o dziąsła i zapobiegających dostawaniu się resztek pokarmu pod jej powierzchnię. Protetyk zaleci stosowanie kleju osobom np. z zanikiem wyrostka zębodołowego, gdyż proteza będzie lepiej pasować i nie przesunie się.
Kiedy należy wymienić protezę na nową?
Protezę zębów powinno wymieniać się co 5–7 lat. Nie sugerujmy się tym, iż stara ciągle nadaje się do noszenia – mimo wszystko warto wyrobić sobie nową, bo z czasem w naszej jamie ustnej zachodzą zmiany. Proteza nie będzie pasować, gdy nasze dziąsła obniżyły się lub gdy zmienił się kształtu szczęki. Umówmy się na wizytę w naszym gabinecie by w niedługim czasie cieszyć się z nowej protezy Olsztyn.
Leave a reply →
