Co to jest pantomogram zębów i jak przebiega ?
Nowoczesna stomatologia dysponuje rozmaitymi metodami diagnostycznymi, dzięki którym stomatolog może z dokładnością zlokalizować miejsce występowania stanu zapalnego. Taką pomocą jest pantomogram zębów. Kiedy pacjenci w trakcie leczenia stomatologicznego otrzymują od lekarza zlecenie wykonania zdjęcia pantomograficznego zębów? Na czym polega pantomogram zębów i jak możemy się przygotować do tego badania? Na te i inne pytania możecie znaleźć odpowiedzi w naszym artykule, zapraszamy do zapoznania się z nim.
Co to jest pantomogram zębów ?
Pantomogram zębów to specjalistyczne zdjęcie RTG, które wykonuje się przy pomocy aparatu zwanego pantomografem. Sprzęt ten dzięki jednoczesnemu ruchowi głowicy generującej promieniowanie RTG oraz zapisu rejestratora, pozwala na otrzymanie dokładnego zdjęcia danej warstwy twarzoczaszki. Na zdjęciu są widoczne zęby górne i dolne, także zatrzymane w kości, jak również wszystkie otaczające je tkanki. Powiększony obraz struktur anatomicznych wyrostków zębodołowych umożliwia dokładną ocenę stan przyzębia, a także jest możliwe określenie nieprawidłowości w budowie korzeni zębów, miejsca tzw. zębów zatrzymanych (np. ósemki). Pantomogram wykazuje także stopień mineralizacji zębów i kierunek ich wyrzynania.
Kiedy lekarz zaleci pantomogram zębów ?
Wskazaniem do wykonania tego badania mogą być różne sytuacje. Zazwyczaj zanim zostanie przeprowadzone leczenie ortodontyczne, implantologiczne czy leczenie protetyczne, to należy zrobić pantomogram zębów. Zdjęcie pantomograficzne jest niezbędne do ogólnej oceny stanu zdrowia wszystkich zębów i przyzębia, na jego podstawie można sprawdzić jakość wypełnień i jakość leczenie kanałowego oraz to, czy przypadkiem po przeprowadzonych ekstrakcjach nie zostały nieusunięte korzenie. Pantomogram wykrywa również próchnicę oraz liczne choroby przyzębia (oraz stan ich zaawansowania). Dzięki wykonaniu zdjęcia pantomograficznego dentysta może również przypadkowo wykryć zmiany, których pacjenci nie odczuwają, a które stanowią zagrożenie dla naszego zdrowia, np. torbiele, ziarniniaki, zęby zatrzymane, a nawet nowotwory.
Badanie pantomogramem jest także wymagane w przypadku innych chorób niż tych związanych z jamą ustną, gdyż np. przed operacją zaćmy należy je wykonać, aby lekarz mógł wykluczyć obecność ogniska zapalnego.
Przeciwwskazania
Przeciwwskazaniem do badania pantomografem jest ciąża, gdyż promieniowanie może uszkodzić płód. Badanie to wykonuje się u kobiet ciężarnych jedynie w wyjątkowych sytuacjach, kiedy płynące z niego korzyści będą znacznie większe niż potencjalne ryzyko dla płodu (np. w przypadku poważnych urazów).
Czy promieniowanie jest bezpieczne dla człowieka ?
Nie należy się obawiać tego badania, bowiem choć jak doskonale wiemy, promieniowanie RTG nie jest obojętne dla zdrowia każdego człowieka, to wykonywanie zdjęcia pantomograficznego odbywa się zgodnie z pewnymi, rygorystycznymi zasadami, które dokładnie precyzują bezpieczną dla człowieka dawkę promieniowania. Istotne jest także, iż w trakcie tego badania pacjent jest narażony na działanie o wiele mniejszej dawki promieniowania, niż otrzymałby podczas wykonywania kilku punktowych zdjęć RTG poszczególnych zębów.
Jak należy się przygotować do badania i jak ono przebiega ?
Pantomogram zębów nie wymaga od nas specjalnych przygotowań. Panie (i niektórzy panowie), które noszą różnego typu ozdoby: kolczyki, łańcuszki, spinki do włosów, okulary oraz wyjmowane protezy zębowe muszą je jedynie wyjąć. Badanie to nie wiąże się z wchodzeniem do wąskich aparatów czy przyjmowaniem kontrastu. Warto dodać, że jest ono całkowicie bezbolesne i trwa zaledwie kilkanaście sekund. Przed rozpoczęciem badania otrzymamy ochronną, dość ciężką kamizelkę, która będzie zabezpieczać nasz organizm przed promieniami roentgena. Wystarczy podejść do aparatu i stanąć nieruchomo. Asystentka czy lekarz powinien nas prawidłowo ustawić – otrzymujemy także uchwyt (należy go przygryźć zębami), dzięki któremu zajmujemy właściwą pozycję. Nasz głowa powinna spoczywać specjalnych uchwytach, które zapewnią jej stabilność. W trakcie wykonywania zdjęcia nie wolno bowiem poruszać głową, a język powinien być przyciśnięty po podniebienia.
Jeśli zdjęcie ma być wykonywane u dzieci to można je poprosić o zamknięcie oczu, aby nie wodziły wzrokiem za poruszającą się wkoło lampą, co może skutkować ruchem głowy.
Jak wygląda zdjęcie pantomograficzne ?
Zdjęcie pantomograficzne obejmuje oba łuki zębowe. Dodatkowo pokazane są na nim struktury do nich przylegle, takie jak: kości szczęki i żuchwy, zatoki szczękowe, stawy skroniowo-żuchwowe czy oczodoły. Na podstawie tego zdjęcia lekarz może ocenić stan wielu istotnych struktur, gdyż pantomogram ma duży zasięg.
Zdjęcie pantomograficzne nie jest dokładnym odzwierciedleniem prześwietlanych elementów, a otrzymany obraz jest powiększony w stosunku do wymiarów rzeczywistych średnio o 15 proc. Należy także pamiętać, iż pantomogram jest zdjęciem warstwowym, co sprawia, że niektóre struktury mogą nie być uwidocznione na zdjęciu, jeśli nie były zlokalizowane w okolicy warstwy badanej przez pantomograf. Analiza zdjęcia może zostać dokonana wyłącznie przez lekarza stomatologa.
Czy koszt badania jest refundowany przez NFZ ?
NFZ pokrywa koszty wykonania takiego badania (czyli kwotę od 50 do 100 zł) jedynie raz w trakcie leczenia ortodontycznego u dzieci. W innych przypadkach musimy sami zapłacić za taką usługę.
# pantomogram zębów # RTG # diagnostyka # próchnica # leczenie stomatologiczne # zdjęcie pantomograficzne
Leave a reply →
