logo
Rentgen

Rentgen

Nowoczesna diagnostyka stomatologiczna – RTG zębów

Jedną z podstawowych metod diagnozowania stanu uzębienia jest wykonanie prześwietlenia pojedynczego zęba lub całej szczęki – rentgen zęba panoramiczny. Zdjęcie rentgenowskie pozwala na dokładne rozpoznanie chorób, służy do uwidocznienia tkanki kostnej żuchwy i szczęki, na jego podstawie dobry stomatolog oceni staw skroniowo-żuchwowy, a także określi stan kości całej twarzoczaszki i poszczególnych zębów i tkanek kostnych otaczających ząb, dzięki czemu będzie mógł zaproponować skuteczne leczenie.

Jakie choroby mogą zostać zdiagnozowane na podstawie rentgenu?

Nowoczesna aparatura, w jaką został wyposażony nasz gabinet stomatologiczny Olsztyn pozwala na wykrycie różnego typu chorób nawet we wczesnym stadium. Zlecony przez nas rentgen zębów pozwala stwierdzić początki próchnicy, obecność lub brak zawiązków zębowych, ciał obcych, zębów zatrzymanych, zmian patologicznych przy korzeniach, pozostawionych korzeni, torbieli, zmian nowotworowych. Co ważne, diagnostyka stomatologiczna ma na celu wykrycie wszelkich niepokojących stanów nie tylko tych wymagających pomocy lekarza dentysty, ale także w razie konieczności skierowanie pacjenta do innego specjalisty.

Podział badań rentgenowskich

Możemy wyróżnić 2 rodzaje RTG zębów:

–  wewnątrzustne: są to zdjęcia przylegające (widać na nich niedużą przestrzeń, klisza jest małych rozmiarów) i zdjęcia zgryzowe (klisza zostaje umieszczona wewnątrz jamy ustnej).

zewnątrzustne (w tym pantomogram i zdjęcia warstwowe, czyli tomograficzne) – pozwalają na lepsze rozpoznanie i zlokalizowania zmian chorobotwórczych).

W leczeniu ortodontycznym korzysta się także ze zdjęć cefalometrycznych, gdyż umożliwiają one bardzo dokładną diagnostykę wad ortodontycznych oraz precyzyjne planowanie leczenia ortodontycznego. Na kliszy takiego zdjęcia wyraźnie widać poszczególne części twarzowej czaszki, która uwidocznia zarówno struktury kostne, jak i skórę badanego.

Zdjęcie pantomograficzne a cefalometryczne

Tzw. panorama daje ogólny obraz zębów żuchwy, obu szczęk oraz części zatok pacjenta. Stomatolog zazwyczaj prosi o wykonanie takiego zdjęcia na początku leczenia – zwłaszcza, gdy dłuższy czas nie kontrolowaliśmy stanu naszego uzębienia. Zdjęcie cefalometryczne jest zdjęciem specjalistycznym, wykorzystywanym przy diagnostyce i ustalaniu planu leczenia wad zgryzu.

Zdjęcia punktowe (wewnątrzustne)

Jak sama nazwa wskazuje zdjęcia punktowe (wewnątrzustne) prezentuje znacznie mniejszy obszar niż zdjęcie panoramiczne, jest to zazwyczaj obszar kilku zębów, ale za to większą dokładnością. Gdy ma miejsce leczenie kanałowe stomatolog musi być w posiadaniu zdjęć punktowych zrobionych przed oraz po leczeniu (czasami także w trakcie leczenia). Zdjęcia często są wykonywane pod różnymi kątami, dzięki czemu dentysta może zobaczyć wszystkie kanały korzeniowe w zębie oraz potwierdzić prawidłowe ich wypełnienie. Skomplikowane ekstrakcje zębów lub leczenie kilku zębów na raz wymagają zrobienia zdjęcia panoramicznego.

Przebieg badania

Obowiązkowo przed zrobieniem zdjęcia radiolog musi założyć ochronny fartuch z gumy ołowianej. W przypadku prześwietleń dzieci często maluchy mają zakładane osłony na szyję (taczycę). Zdjęcia wewnątrzustne wykonuje się na siedząco. Radiolog lub asystentka stomatologiczna umieszcza kliszę rentgenowską w jamie ustnej pacjenta, który samodzielnie ją przytrzymuje. Przy badaniach zewnątrzustnych najczęściej trzeba leżeć. Wykonanie zdjęcia rentgenowskiego zajmuje zaledwie kilka minut. Przed badaniem pada pytanie, czy pacjentka nie jest w ciąży, gdyż stan ten uniemożliwia zrobienie RTG.

Promieniowanie podczas badania RTG

Zapewne wiele osób zastanawia się, czy promieniowanie, jakiemu jesteśmy poddawani podczas RTG zębów jest bezpieczne i czy nie wpływa na nasze zdrowie. Nowoczesna aparatura wykorzystywana podczas robienia zdjęć wyzwala minimalną dawkę promieniowania. Nawet jeśli musimy zrobić całą serie zdjęć zębów, dawka ta jest mniejsza niż otrzymywana przez nas każdego dnia dawka promieniowania naturalnego (słonecznego, gruntu czy kosmicznego). Zatem nie mamy powodu do obaw. Ponadto, jeśli lekarz stomatolog zleci przeprowadzenie badania panoramicznego dawka ta jest jeszcze mniejsza. Istotne jest, iż dodatkowo współczesne błony rentgenowskie skracają czas ekspozycji na promieniowanie do ułamków sekundy.
Na promieniowanie nie są także narażone nasze najczulsze organy wewnętrzne – szpik kostny, tarczyca i ślinianki, gdyż sprzęt rentgenowski został tak zaprojektowany, by wiązka promieni padała tylko na wielkość błony rentgenowskiej, czyli oznacza to wyłącznie powierzchnię zęba i otaczającą go kość.
Kolejną kwestią jest limit zdjęć RTG, które mogą zostać wykonane w ciągu roku. Otóż nie ma takiej liczby, jednakże dobry stomatolog zleca RTG wyłącznie wtedy, gdy jest to konieczne.

Przeciwwskazania do wykonania zdjęcia RTG

Nie należy wykonywać RTG kobietom w ciąży, jeśli nie jest to konieczne. Oczywiście w sytuacjach zagrażających życiu czy w nagłych przypadkach rentgen jest dopuszczalne. Wiązka promieniowania podczas wykonywania zdjęcia wewnątrzustnego nie jest skierowana bezpośrednio na płód. Dodatkową ochronę tułowia pacjentki stanowi ołowiany fartuch.