Hipodoncja – na czym polega ta choroba i jak przebiega leczenie?
Hipodoncja to wrodzony stan nieistnienia części zawiązków zębowych, powodujący braki zębowe w uzębieniu mlecznym oraz stałym. Choroba ta dotyczy około 5,5% populacji ludzkiej. Najczęściej spotyka się brak zębów siecznych bocznych górnych. Na hipodoncję częściej zapadają kobiety niż mężczyźni. Może występować razem z ponad 120 zespołami schorzeń genetycznych, takich jak zespół Downa i dysplazja ektodermalna – największy odsetek hipodoncji ma miejsce w dysplazji ektodermalnej związanej z chromosomem X, ale choroba ta może także istnieć samodzielnie. Braki zębowe mogą dotyczyć zarówno jednego zęba, jak również większej ilości. Za hipodoncję nie uznaje się brak zawiązków lub wyrzniętych zębów trzonowych trzecich.
Rodzaje hipodoncji
Wyróżnia się następujące rodzaje hipodoncji. Do najczęściej pojawiających się należą:
– oligodoncja – brak sześciu lub większej ilości zębów; problem ten dotyczy 0,14% populacji,
– mikrodoncja – obecność miniaturowych zębów; mających zachowaną anatomiczną strukturę prawidłowych zębów.
– taurodontyzm – pionowe powiększenie komory zęba trzonowego kosztem długości korzenia zęba
Przyczyny hipodoncji
Zaburzenia rozwojowe zębów są głównie spowodowane zmianami genetycznymi. Hipodoncja może także wynikać ze zmian filogenetycznych w uzębieniu, które są związane z jego czynnościową adaptacją do zmieniającego się sposobu odżywiania.
Przyczynami hipodoncji mogą być również przyczyny środowiskowe, do których zalicza się: niewłaściwe odżywianie, choroby somatyczne matki podczas ciąży lub przyjmowanie przez nią niektórych leków (m.in. przeciwpadaczkowych), wszelkiego rodzaju urazy, chemioterapia, a także naświetlanie promieniami X dziecka we wczesnym okresie rozwoju z powodu choroby nowotworowej.
Za hipodoncję będą także odpowiedzialne zaburzenia unerwienia podczas ostatniej fazy rozwoju zawiązków zębowych lub przedwczesnym wapnieniem siodła tureckiego (środkowego odcinka górnej powierzchni trzonu kości klinowej).
Leczenie hipodoncji
Przebieg i metody leczenia hipodoncji są uzależnione od ilości i miejsca brakujących zębów oraz od wieku pacjenta (inaczej leczona jest hipodoncja gdy pacjent posiada wyłącznie zęby mleczne, inaczej w czasie posiadania uzębienia mieszanego oraz stałego). W niektórych przypadkach, gdy ubytki są niewielkie, zęby same przesuną się i zapełnią lukę.
Potrzeba uzupełnienia większej ilości braków zębów wynika nie tylko z estetyki, ale także jest warunkiem prawidłowego funkcjonowania narządu żucia.
Leczenie protetyczne zazwyczaj odbywa się wraz z leczeniem ortodontycznym.
W trakcie leczenia dobry stomatolog zwróci również uwagę na stan pozostałych zębów, zachęci pacjenta do zmiany złych nawyków żywieniowych czy też zaproponuje inne zabiegi wzmacniające zęby, tj.: lakowanie, fluoryzacja, scaling.
Leczenie u pacjentów poniżej 6 roku życia
Zdiagnozowana hipodoncja u dzieci jest leczona po wyrznięciu się zębów, czyli przed 6. rokiem życia. W tym celu używa się protez ruchomych, które mają poprawić funkcje żucia. Istotne jest, iż w tym wieku kości czaszki ciągle się rozwijają, zatem protezy muszą być regularnie dostosowywane, tak aby nie zostało zaburzone ich prawidłowe funkcjonowanie.
Ogromną rolę w leczeniu odgrywają rodzice/ opiekunowie, którzy muszą wspierać malucha i pamiętają o częstych wizytach kontrolnych, w trakcie których stomatolog podściela protezę lub też zleca wymianę jej na nową.
Leczenie u pacjentów z uzębieniem mieszanym (7-12 lat)
W przypadku pacjentów w wieku 7 do 12 lat stosuje się kompozytowe nadbudowy koron zębów stałych na te dotknięte mikrodoncją, a także na starte korony zębów mlecznych, dzięki czemu zostaje poprawiona estetyka, a tym samym zostaje polepszone samopoczucie i samoocena chorego. Oprócz tego, tak jak u młodszych dzieci zaleca się noszenie protez ruchomych. Leczenie ortodontyczne zostaje dopiero wtedy zastosowane, gdy pacjent ma wszystkie stałe zęby, ma ono na celu
uzyskanie odpowiedniej przestrzeni dla konstrukcji protetycznych.
Leczenie pacjentów w wieku 16-20 lat
Metodą leczenia hipodoncji u pacjentów z zakończonym rozwojem struktur twarzoczaszki jest wstawienie pojedynczych implantów zębowych (przy małych brakach) lub też większej ilości implantów przy większych lukach i oparcia na nich konstrukcji protetycznych, głównie mostów.
Leczenie dorosłych pacjentów
Leczenie dorosłych pacjentów, u których wcześniej nie podejmowano żadnych działań w tym kierunku, może być bardziej skomplikowane. Wynika to z braku wcześniejszego zaplanowania utrzymania przestrzeni dla uzupełnień protetycznych oraz dużych nieprawidłowości w zgryzie. Stomatolog może zaproponować wszczepienie implantów lub mosty adhezyjne – jeśli braki zębów są niewielkie i zachodzą sprzyjające okoliczności. Gdyby okazało się że braki są bardziej rozległe to lekarz zaleci mosty protetyczne oparte na własnych zębach lub implantach oraz protezy zębowe.
# hipodoncja # zaburzenia rozwojowe zębów # brak zawiązków # brak zębów # braki zębowe # oligodoncja # mikrodoncja # taurodontyzm
Leave a reply →
